Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, inşaat sektöründe kalitenin artırılması ve nitelikli iş gücünün teşvik edilmesi amacıyla önemli bir adımı daha hayata geçiriyor. Resmi Gazete’de yayımlanan “Yetki Belgeli Yapı Ustaları Hakkında Yönetmelik” ile yapı ustalarının kayıt altına alınacağı ve iş bazlı takip edileceği yeni bir sistem yürürlüğe giriyor.
31 Aralık 2025’te başlayacak olan uygulama, sektörde şeffaflığı ve denetimi artırmayı hedefliyor. ŞantiyeM adlı dijital sistemle entegre çalışacak bu yeni model, inşaat süreçlerinde nitelikli ve belgeli ustaların yer almasını zorunlu hale getirecek
Ustalar İçin Zorunlu Kayıt Dönemi Başlıyor
Yeni yönetmelik doğrultusunda yapı ustalarının çalışma hayatına başlayabilmesi için, bazı temel belgelere sahip olması gerekecek. Bunlar arasında:
Mesleki Yeterlilik Belgesi
Ustalık Belgesi (Mesleki Eğitim Kanunu kapsamında)
Mesleki ve Teknik Eğitim Diploması (Milli Eğitim Bakanlığı veya üniversitelerden)
belirtilen alanlarda alınmış belgeler yer alıyor. Bu belgelere sahip olmayan ustaların yapı işlerinde çalışmaları mümkün olmayacak.
Şantiyem Uygulamasıyla Dijital Takip Başlıyor
ŞantiyeM uygulaması sayesinde, yapı ustaları artık dijital ortamda takip edilebilecek. E-Devlet üzerinden kayıt yaptırarak sisteme dahil olan ustaların;
Hangi şantiyede çalıştığı,
Ne zaman işe başladığı,
Ne zaman işten ayrıldığı
gibi veriler, şantiye şefleri tarafından sisteme girilecek. Bu sistem, yapı ruhsatı süreçleriyle entegre çalışacak şekilde planlandı.
Kademeli Takip Sistemi Uygulanacak
Yeni sistem 31 Aralık 2025’te yürürlüğe girecek ancak tüm şantiyeleri aynı anda kapsamayacak. Kademeli olarak devreye alınacak olan sistemin kapsamı şu şekilde:
1. yıl: 4.500 m² ve üzeri yapılar
3. yıl: 1.500–4.500 m² arası yapılar
4. yıl: 500–1.500 m² arası yapılar
Bu takvim çerçevesinde tüm orta ve büyük ölçekli inşaat projeleri zamanla sisteme dâhil olacak.
Hedef: Kaliteli, Güvenli ve Belgeli Yapılaşma
Yönetmeliğin nihai amacı, sektörde nitelikli iş gücünü teşvik etmek ve yapı güvenliğini artırmak. Bu kapsamda:
Belgeli çalışanın teşvik edilmesi,
Kayıt dışı iş gücünün azaltılması,
Vatandaşın güvenli yapılara erişimi,
İş kazalarının ve usulsüz uygulamaların önlenmesi amaçlanıyor.
Sektörde Yeni Bir Standart Oluşacak
Bu düzenleme ile birlikte, Türkiye genelinde şantiyelerde görev alan her ustanın dijital olarak izlenebildiği bir sistem inşa edilecek. Böylece iş gücünün kalitesi ölçülebilecek, inşaat firmalarının sorumluluğu artırılacak ve denetlenebilirlik seviyesi yükseltilecek.
Yetki belgeli usta uygulamasıyla Türkiye, inşaat sektöründe nitelikli iş gücünün kurumsal takibini sağlayan ülkeler arasında yerini alacak.